در هواپیماهای عمود پرواز (Vertical Take off and Landing یا VTOL) نیروی برای مورد نیاز مستقیماً توسط موتور فراهم می‌شود. شیوه متداول در هواپیماها برای برخاستن از روی باند بدین ترتیب است که هواپیما پس از رها شدن ترمز با ماکزیمم توان حرکت کرده تا به سرعت مشخصی که نیروی برای مورد نیاز برای جدا شدن از سطح زمین را فراهم می‌کند، برسد. این نوع هواپیماها برای تغییر جهت نیروی رانش موتور مجهز به سیستم کنترل بردار پیشرانه‌ای (Thrust vectoring) هستند.

بهترین جت عمود پرواز تا همین چند سال پیش...

هریر (Harrier Jump Jet) که به‌طور غیررسمی به نام جت پرنده نیز شناخته می‌شود، یکی از خانواده هواپیماهای نظامی است که که توانایی کاربردی پرواز عمودی/برخاست و فرود مسافت کوتاه را دارد. از نگاه تاریخی هریر در بریتانیا و از روی کاربری امکانات تک‌منظوره مانند پارک خودروها و یا پاکسازی جنگل‌ها رشد پیدا کرد، برای دور نگه‌داشتن پایگاه‌های هوایی بزرگ آسیب‌پذیر در برابر سلاح‌های هسته‌ای تاکتیکی، پس از آن این طراحی در کشتی‌های هواپیمابر مورد استفاده قرار گرفت. همچنین یک وجه تمایز هریر با دیگر هواپیماهای تهاجمی غربیِ ساخته‌شده پس از جنگ جهانی دوم این بود که برخلاف اغلب آن هواپیماها، که سرعت‌های مافوق صوت داشتند، هریر سرعت مادون صوت داشت.

انگلستان نیز از جمله کشورهایی بود که در صورت بروز جنگ در زمان جنگ سرد،می توانست به عنوان متحد ایالات متحده وارد میدان شود.هاوکر سایدلی هریر نخستین نسل از این هواپیما است که با نام هریر اِی وی-۸ اِی نیز شناخته می شود. سی هریر یک هواپیمای جنگنده شکاری/دفاعی بخش هوایی نیروی دریایی است.هریر اِی وی-۸بی و بی اِی ای به ترتیب گونه های امریکایی و بریتانیایی نسل دوم این هواپیما هستند.

به دنبال یک پیشرفت در شرکت موتورسازی بریستول در سال ۱۹۵۷، که در آن این شرکت موتور رانش مستقیم را طراحی نمود، هواپیمای هاوکر با طراحی ای برای یک جت هوایی که می توانست به ویژگی‌های خواسته شده ناتو در "یک جنگنده پشتیبانی تاکتیکی سبک" پاسخ دهد ساخته شد. برای رشد این پروژه پشتیبانی مالی از سوی خزانه داری اچ ام انگلستان صورت نگرفت، اما کمک های مورد نیاز از سوی پروژهٔ توسعهٔ سلاح‌های متقابل ناتو (MWDP) دریافت شد. پی.۱۱۲۷ به‌عنوان نمونه نخستین سفارش داده شد و در سال ۱۹۶۰ پرواز نمود. ناتو ویژگی‌هایی را برای یک هواپیمای عمود پرواز (ویتول: فرود و برخاست عمودی) توسعه داد، اما یکی از خواست‌های ناتو این بود که این هواپیما عملکردی مانند هواپیمای اف-۴ فانتوم ۲ داشته باشد. هاوکر از یک نسخه مافوق صوت از پی.۱۱۲۷ با نام پی.۱۱۵۰ و همچنین هاوکر پی.۱۱۵۴ رونمایی کرد که در آن به ویژگی‌های عمود پروازی خواسته شده ناتو پرداخته شده‌بود، پی.۱۱۵۴ یک پیروزی برای ناتو در رقابت و توسعه این نمونه‌ها بود که ادامه پیدا کرد.

شوروی و پروازهای عمودی اش

در آن زمان شوروی کشوری پهناور بود که می توانست پس از یک بازسازی بعد از جنگ جهانی دوم،به طور همزمان به چند کشور حمله نماید.اما انقلاب های پیش آمده،مشکلات بسیار فراوان پس از جنگ،مردمی خسته و از همه مهمتر نارضایتی های کمونیستی،این کشور را تا حدودی تجزیه کرد.تا پیش از آن،شوروی یک طرح بسیار پیچیده را در دست ساخت داشت.