هلیکوپتر آپاچی (Boeing AH-64 Apache)

در دهه ۱۹۶۰ ارتش امریکا به دنبال به خدمت گیری بالگرد ای اچ ۵۶ شاین  بود. ولی با شروع درگیری در ویتنام به صورت یک راه حل موقت دست به خرید بالگرد کبرا زد تا اینک شاین وارد خدمت  شود ولی کبرا مانند اکثر  راه حل های موقت خدمت بندی داشت  و حتی طرح شاین  نیز لغو شد.با لغو پروزه  شاین  ارتش امریکا اعلام  نیاز به بالگرد تهاجمی و ضد تانک جدید کرد که چالاکی  بیشتر و توان حمل تسلیحاتی  بیشتری  نسبت به کبرا داشته باشد . در سال ۱۹۷۲ پنج شرکت پنج طرح را ارائه کردند که البته تنها دو طرح وای ای اچ۶۳ ساخت بل  و وای ای اچ ۶۴ ساخت هیوز (بدها مگدانل داگلاس)برای ساخت پیش نمونه و ازمایش بالگردها مورد انتخاب قرار گرفتند.

بل ادعا می کرد در ساخت وای ای اچ ۶۳ از تجارب کبرا بهره برده و بالگرد جدید دارای  چالاکی کبرا ولی با توان بیشتری است . اولین پیش نمونه  وای ای اچ ۶۳ در یک اکتبر سال ۱۹۷۵ پرواز کرد

وای ای اچ ۶۴ اپاچی

اولین پیش نمونه  ای اچ ۶۴ نیز در ۳۰ سپتامبر سال ۱۹۷۵ پرواز کرد و  از هر دو دو پیش نمونه ساخته شد تا در ازمون های نیروی زمینی  شرکت کنند.در میانه دوره ازمایشی ارتش خواهان جایگزین موشک  جدید ضد تانک هلفایر با موشک قدیمی  هدایت  سیمی تاو شد.چند پیش نمونه دیگر  تا سال ۱۹۷۷ از دو طرح ساخته شد و با افزاش درخواست های ارتش  برای ویژگی های بالگرد جدید و سختگیری ها  در ازمونها، این ازمونها تا سال ۱۹۸۰ به دراز کشید  که شامل  شلیک موشک هلفایر  از هر دو طرح در سال ۱۹۷۹ نیز می شود.سرانجام در اوریل سال ۱۹۸۰ نیروی زمینی  بالگرد  وای ای اچ ۶۴  پیروز میدان  اعلام کرد و لقب اپاچی را بر ان نهاد شد .

در همان سال ساخت ۱۱ فروند اپاچی تصویب  شد و از سال ۱۹۸۲ خط تولید  اغاز شد و یک سال بعد وارد خدمت نیروی زمین  ارتش امریکا شد.

پس از تولید و استفاده هلیکوپتر تهاجمی کبرا،آمریکا به دنبال یک بالگرد با توان عملیاتی بالا بود.انتظاراتی که از هلیکوپتر میرفت،سرعت بالا،توان حمل تسلیحات زیاد و قدرت بیشتر بود.پس از رایزنی های فراوان در نهایت دو طرح از شرکت های بل و مگدانل مورد قبول واقع شده و طرح های اولیه با ظاهری ساده به تولید رسید.پس از آن هر دو مدل به طور جدی در اختیار ارتش ایالات متحده قرار گرفته و تست های آنها تا سال 1979/1980 به درازا انجامید.در نهایت در بین این دو طرح،هلیکوپتر آپاچی (AH-64) مورد قبول واقع شده و فرمان تولید انبوه را دریافت کرد.اولین نمونه های این بالگرد در سال 1983 به ارتش تحویل داده شد.نمونه های اولیه آپاچی بسیار جذاب و مدرن بودند.این مدل از آپاچی تا چند سال بعد تولید شده و سپس مدل تقویت شده و خطرناک آن یعنی آپاچی لانگ بو در سال 1997 به ارتش تسلیم شد.تا کنون نیز بیش از 1200 فروند از لانگ بو تولید شده است.

اپاچی ویژگی ظاهر تمامی بالگرد های مدرن را تهاجمی را دارد . دارای  دو موتور در دو طرف دو خدمه در پشت سر هم است که خلبان در عقب و کمک خلبان در جلو قرار دارد که افسر اسلحه می باشد .دو بالچه کوچک در  دو طرف هر کدام با دو جایگاه خارجی(در مجموع چهار جایگاه) وجود دارد که برای  حمل تسلیحات به کار می رود.بدنه از الیاژ  المومینیوم  طراحی شده ولی  بخش های اصلی بدنه در برابر توپ ۲۳ م م و شیشه کابین در برابر توپ مسلسل ۱۲٫۷ م م  مقاومت میکند.خلبان  در کابین عقبی مشرف  به کابین جلو قرار دارد  و هر دو خدمه بر روی یک صندلی با توان جذب  ضربه  قرار دارند 

ای اچ ۶۴ ای اپاچی

بالگرد از سه چرخ ثابت  بهره می برد  که توان گرفتن ضربه برای  یک فرود سخت را دارد و همچنین دارای  توان کم کردن ارتفاع برای حمل و نقل بالگرد توسط  هواپیما باربر است.بالگرد برای تحمل سقوط  سخت به صورت فوق العاده ای مقاوم  طراحی شده  تا انجای که به خوبی می تواند یک سقوط  ازاد از ارتفاع ۹۰ متری را تحمل کند و تنها خدمه کمی اسیب ببینند .

ای اچ ۶۴ ای اپاچی دارای  دو موتور توربوشف جنرال الکتروتیک تی ۷۰۰- جی ایی -۷۰۱ بهره می برد  که هر کدام دارای قدرت ۱۶۹۶ اسب بخار است . بعد از مدتی نسخه تی ۷۰۰ – جی ایی- ۸۰۱ سی با قدرت ۱۸۰۰ اسب بخار روی بالگرد نصب  شد. موتور دارای نقاط دسترسی فراوان برای  تعمیر و نگهداری است و خروجی موتور  کشیده با سرامیک های  در خروجی برای جذب گرما پشیده شده تا   احتمال قفل موشک بر روی خروجی  ان کاهش یابند

ملخ اصلی و ملخ دم هر دو دارای  چهار تیغه ملخ هستند که باعث کاهش سر صدا نسبت به کبرا  و ارامی پرواز و چالاکی شده است.تیغه ها  از فولاد ساخته شد  و در برابر اتش توپ  ۳۰ م م نیز مقاوم است

بالگرد در دماغه دارای  سامانه شناسایی و هدفگیری  تی ای دی اس  و پی ان وی اس می باشد که قابلیت چرخش  را دارند. اولین سیستم در دماغه سیستم ای ان / ای اس کیو ۱۷۰ تی ای دی اس است که شامل   یک دوربین دید شبانه حرارتی،دوربین دید روزانه، دوربین  اپتیک  و نشان گذار لیزری  است. این سامانه برای  کشف و نشانگذاری لیزر اهداف در روز  و شب و هر شرایط  اب و هوایی برای موشک هلفایر  به کار  می رود  و با اتصال ان به توپ متحرک بالگرد میتوان  با کمک سامانه دید حرارتی حتی درشب نیز از ان استفاده کرد.این دوربین توان چرخش به دو طرفه  تا ۱۲۰ درجه، بالا ۳۰ درجه و پایین ۶۰ درجه را  دارد.  دیگر سیستم بر روی این بالگرد ،در بالای سر ای اس کیو ۱۷۰  قرار دارد که سامانه ای ان / ای ای کیو ۱۱ پی ان ئی اس   می باشد که یک سامانه دید حرارتی  است  که به کلاه خلبان وصل است . این سامانه بر روی یک صفحه چرخوان نصب است و با حرکت سر خلبان  به همان سمت بر می کردد و تصاویر ان بر روی یک چشمی کلاه  خلبان قابل دیدن است.  این سامانه ۹۰ درجه به چپ و راست و ۲۰ درجه بالا و ۴۵ درجه پایین حرکت میکند.این سامانه برای پرواز و ناوبری شبانه به خلبان کمک میکند. هر دو سیستم تی ای دی اس و پی ان وی اس  به یک ضبط  کننده تصاویر متصل  است تا با ضبط تصاویر  انها را بعد از عملیات مورد تجزیه و تحلیل قرار بگیرد . مجموعه ارتباطی این سامانه ها با خلبان کلاه و پروازی IHADSS است که شامل  یک چشمی روی کلاه خلبان برای  نشان  دادن تصاویر  دید حرارتی  در دماغه جلوی چشمان  خلبان است  . همچنین  خلبان دارای  یک صفحه اچ یو دی است که ان نیز میتوان تصاویر دوربین دید  حرارتی  را نشان دهد. کابین خلبان ای اچ  ۶۴ ای اپاچی دارای  یک نمایشگر تک رنگ و کابین جلو دارای  یک دوچشمی برای نشانگیری  وشلیک توپ موشک هلفایر بود.

جزییات سامانه دید حرارتی در دماغه

بالگرد دارای  سامانه هشدار  دهنده راداری ای پی ار ۳۹ است که بر روی یک نمایشگر دایره ای  کوچک در کابین خلبان موقعیت  رادار دشمن را مشخص میکند همچنین بالگرد دارای  یک هشدار دهنده لیزری ای وی ار -۲ بود که برای هشدار در مورد  قرار گرفتن لیزر بر روی  بالگرد نصب شده. این لیزر میتواند  لیزر مسافت یاب و یا  نشان  گذاری لیزر  یک تانک باشد . در اوائل دهه ۱۹۸۰ به  بعد تانک های روسی  مجهز به موشک  لوله پرتاب هدایت لیزری شدند که  توان درگیر با بالگرد ها را داشت.پرتاب کننده شراره و پوشاله  که در دو طرف دم وصل شده بود  و همچنین یک جمینگ  فروسرخ از نوع ای ال کیو۴۴ در پشت پروانه اصلی قرار  دارد.

جنگ افزار ثابت  اپاچی توپ ۳۰ م م ان ۲۳۰ با سرعت اتش ۶۵۰ گلوله بر دقیقه  است. این توپ که خشاب ۱۲۰۰ گلوله ای حمل می کند . این توپ میتواند مهمات های انفجار قوی ویا انرژی  جنبشی را ا حمل کند و گلوله انرژی جنبشی ان توان نفوذ در ۷۰ م م زره را در ۱۰۰۰ متری دارد. این توپ دارای  برد موثر ۱۵۰۰ متر و بیشترین برد ۴۵۰۰ متر است. توپ دارای  زاویه حرکت ۱۰۰ درجه به طرفین و ، ۱۱ درجه بالا و ۶۰ درجه به پایین  است.این توپ توسط  توسط سامانه دید حرارتی در جلو بالگرد توسط افسر اسلحه کنترل  می شود  و می تواند شب تاریک به راحتی  تا برد ۲۰۰۰ نیز  سربازان دشمن را ببیند و به طرف  ان اتش کند.

از دیگر سلاح های این بالگرد می توان به راکت انداز ۱۹ لول ۷۰ م م هایدرا اشاره کرد که که میتواند دو تا چهار عدد از انها نیز حمل کند. سلاح اصلی ضد تانک موشک هدایت لیزر هلفایر  از که هشت تا شانزده عدد از انها را حمل می کند. هلفایر  با برد ۸۰۰۰ متر توان نابودی تمامی تانک های موجود را دارد.

ترکیب تسلیحات متعارف اپاچی شامل هشت هلفایر و دو راکت انداز در تصویر همچنین به خوبی سامانه دید حرارتی و سامانه پرواز شبانه مشخص است

ترکیب  جنگ افزاری این بالگرد به صورت معمول دارای  هشت موشک هلفایر  و دو راکت انداز ۷۰ م م ۱۹ لول است.برای هدفگیری راکت اندازها  خلبان با کمک سامانه تایین  محل برخورد راکت  بر روی اچ یو دی انجام می شود .همچنین  بالگرد می تواند تا چهار مخزن سوخت خارجی را برای حمل و نقل انتقالی در زیر بالچه های خود حمل کند.

سامانه های هشدار دهنده و گریز از مهلکه زیادی بر روی لانگ بو نصب است.سامانه هشدار دهنده ایی با نام APR-39 محل رادارهای دشمن را مشخص میسازند،یک هشدار دهنده لیزری وظیفه هشدار به خدمه را در صورت قفل لیزری دارد.آپاچی لانگ بو مجهز به سامانه های گمراه کننده موشک مانند جیمینگ فرو سرخ و شراره آتش است.قدرت مانور و سرعت برگشت به عقب این هلیکوپتر توان آن را برای فرار از موشک های دوش پرتاب و غیر هدایت شونده بسیار مناسب میکند.لانگ بو دارای یک توپ 30 میلیمتری مشهور است که درست در زیر بدنه قرار گرفته است و توان شلیک 650 گلوله در دقیقه را داراست.تیرهای اضافی در یک خشاب 1200 گلوله ایی قرار میگیرند و در صورت لزوم با مهمات قدرتمند و غیر متعارف کالیبره میشوند.این مهمات گاها توان عبور از زره نفربرهای سبک را خواهند داشت و در مواردی نیز به سنگرها نفوذ کرده و ساختمان ها را به راحتی نابود میکنند.برد مفید این توپ بسته به موقعیت و شرایط جوی متفاوت است اما 1500 متر و مقداری بیشتر برد مفید آن است.تسلیحات دیگر این هلیکوپتر راکت اندازهای 19 لول 70 میلیمتری HYDRA 70 هستند که بسته به نوع نیاز،آپاچی میتواند حداکثر 4 لانچر از آنها را حمل نماید.علاوه بر اینها،مهمترین سلاح آپاچی را موشک خطرناک و ضد تانک HELLFIRE است.این موشک نزدیک به 8 کیلومتر برد دارد که میتواند به راحتی تانک های از همه جا بی خبر را ناگهان شکار کند.لانگ بو توان حمل حداکثر 16 عدد از این موشک را داراست.لازم به ذکر است که تعداد محدودی از مدل های آپاچی قادر به حمل موشک های تاو هستند که برای نیروهای دریایی کاربرد دارد.سلاح دیگر این غول هوایی موشک AGM-114 است.این موشک از نوع ارتباط راداری است و افسر تسلیحات تنها وظیفه فشار دادن کلید پرتاب را دارد!در طول سالها،آپاچی بارها در نبردهای مختلف شرکت کرده و نقاط ضعف آن شناسایی و برطرف گشته است.کابین ها دیگر به مانند سابق مملو از کلید های آنالوگ نیستند و آنها با نمایشگرهای رنگی و لمسی جایگزین شده اند.کاکپیت بارها مورد بازبینی قرار گرفته است و سامانه های هشدار دهنده و قفل موشکی نیز دستخوش تغییرات بوده اند.

به نام های رادارهای آپاچی چندان اشاره ایی نمیکنیم زیرا از مدل های گوناگونی استفاده میکنند.نکته جالب توجه سامانه شبکه راداری است.درست به مانندی که به وسیله اتصال یک کامپیوتر به اینترنت میتوان کامپیوترهای دیگر را به آن متصل و از اینترنت استفاده نمود،رادار لانگ بو نیز به همین شکل است.در یک گردان نیازی نیست که تمامی لانگ بو ها را به رادارهای گران قیمت مجهز کرد.به وسیله تجهیز لیدر دسته به رادار،اطلاعات برای باقی آپاچی ها ارسال شده و میتوانند از همان یک رادار به صورت شبکه استفاده کنند!

در سال ۱۹۸۱ تفنگداران دریایی نیز به دنبال اپاچی رفتند. نسخه طراحی شده برای  تفنگدارن فاقد موشک هلفایر  بود و تاو حمل میکرد و توپ ۳۰ م م نیز نداشت و می توانست نسخه ضد رادار سایندوندر  را حمل کند.این نمونه در نهایت به نفع سوپر کبرا کنار رفت.

اپاچی در جنگ خلیج فارس ۱ عالی عملکرد ولی مشکلاتی نیز داشت   ، پرواز  در شرایط طوفان شن بسیار مشکل بود و سامانه های دید شبانه برای این کار مناسب نبود . از طرفی موشک  هلفایر نیز نشان داد در نسخه هدایت لیزری در برابر  اب و هوایی  بد  بسیار نارکارامد بود و احتمال خطا رفتن موشک زیاد بود.بعد از جنگ خلیج  فارس ۱ در سال ۱۹۹۲ طرح بالگرد ای اچ ۶۴ای +  مطرح شد که شامل  ارتقا  سامانه اینرسی و جی پی اس می شد  ولی این طرح لغو شد.ولی ارتش  به دنبال  ای اچ ۶۴ دی رفت که البته  شروع طرح ان به قبل از جنگ خلیج فارس در سال ۱۹۹۰ بر میگشت ، بالگرد  جدید در سال ۱۹۹۲ پرواز کرد و در سال ۱۹۹۶ وارد خدمت شد. بالگرد جدید ای اچ ۶۴ دی لانگ بو اپاچی نامید شد .

سامانه دیگر با نام AN /AAQ11 است که وسیله رابط های سخت افزاری و الکترونیکی به کلاه خلبان متصل میگردد.همزمان با چرخاندن سر خلبان،دوربین نیز به اطراف چرخیده و مناظر اطراف را درون چشمی خلبان به نمایش در می آورد.این سیستم برای استفاده در شب مناسب است.تصاویر هر دو سامانه ضبط میگردد.هر دو کابین دارای نمایشگرهای دیجیتالی هستند.اطلاعات نرم افزاری این هلیکوپتر به حدی محرمانه است که ایالات متحده حتی آن را در اختیار برخی از شرکای خود نمیگذارد.اطلاعات دیجیتالی کابین نیز تا حدودی محرمانه است و متاسفانه اطلاعات دقیقی از برخی از سامانه های جدید در دست نیست.در برخی منابع نوعی سامانه مدرن درگیری و هدف یابی جدید برای آپاچی ذکر شده است که هیچ اطلاع دقیقی از نحوه کار و سیستم آن در دست نیست!

کلاه پروازی و چشمی ان که تصاویر سامانه دیدحرارتی جلوی بالگرد را در اختیار خدمه قرار میدهد

از جمله تغییرات این مدل میتوان به:

کابین پیشرفته   که  هر کابین دارای دو نمایشگر  رنگی چند منظوره ۱۵ در ۱۵ سانتیمتری بود  و برخی سیوچ ها  جای خود را به نمایشگر های تک رنگ داده بودند،رادار ناوبری ای اس ان ۱۵۷ ،ارتفاع یاب راداری ای پی ان ۲۰۹ ،سامانه ناوبری  بر اساس جی پی اس،رادیوی  بهبود یافته،سیستم ارتباط داده  MILSTD-1553B  .

ولی بزرگترین  تفاوت این دو مدل داشتن  رادار میلی موجی ای پی جی ۷۸ بر روی توپی پروانه اصلی است. این رادار میلی موجی دارای  برد بیش از ۳۰ کیلومتر برای  کشف اهداف بزرگ مثل ساختمان ها  و پلها است و برد ان بر ضد یک تانک  حدود ۱۵ کیلومتر  است   و می تواند  ۱۲۹ هدف را کشف و با ۱۶ هدف در یک زمان درگیر شود.  این رادار توان پرواز در بدترین شرایط  اب و هوایی را به بالگرد میدهد و تصاویر   دو بعدی این رادار در نمایشگر های کابین  قابل دیدن است

لانگ  بو اپاچی توان حمل و شلیک موشک   ای جی ام ۱۱۴ لانگ بو هلفایر را دارد . این موشک توسط رادار هدفگیری می شود  و اطلاعات هدف توسط  رادار به موشک  داده و بعد از شلیک  موشک  کاملا خودمختار است و توسط رادار میلی موجی خود هدف را کسب  و به ان درگیر می شود. این رادار و لانگ بو هلفایر به ان توان  شلیک کن و فراموش را داده است  و همچنین می توان با کمک این موشک با اهداف در هوایی و  زمین  درگیر شد. رادار قابل جدا شدن است  و برای نمونه در ارتش  امریکا تنها به اندازه یک سوم اپاچی ها رادار خریداری شده زیرا می توان یک لانگ بو اپاچی را به رادار مجهز کرد و چندین اپاچی  و یا لانگ بو اپاچی دیگر در منطقه  از اطلاعات راداری ان با شیر اطلاعات بهره ببرند .

لانگ بو اپاچی ارتش اسرائیل . در این تصویر به خوبی رادار میلی موجی بر روی توپی پروانه مشخص است

ازمونهای در سال ۱۹۹۵ بین اپاچی و لانگ بو اپاچی برگذار شد که نشان  میداد یک لانگ بو اپاچی در میدان جنگ کارای  برابر با چهار اپاچی را دارد.

لانگ بو اپاچی در طول خدمت  ارتقائاتی  به خود دیدند. افزایش توان موتور درسال ۲۰۰۳ میلادی، نصب تیرک در نوک بال برای حمل تا دو موشک   هوا به هوای استیگر در نوک هر بالچه، ارتقاء سیستم اپتیکی   در دماغه شامال افزایش کارایی  سامانه دید حرارتی و کارای  دوربین اپتیک با توان درشت نمایی بیشتر و تصاویر  رنگی  با کیفیت بالاتر و افزودن  شدن یک ال سی دی چند کاره  بیشتر به هر کابین.

ای اچ ۶۴ ایی لانگ بو اپاچی

اخرین نسخه  اپاچی نسخه ایی می باشد . این نسخه را دارای بدنه کامپوزیت تر با طول عمر ۱۰۰۰۰ ساعت. موتور پر توان تر تی ۷۰۰ –جی ایی ۷۰۱ دی و سیستم انتقال قدرت ارتقا یافته،توان هدایت هواپیماهای بدون سرنشسن  از درون کابین جلو  ویا دریافت اطلاعات  از این گونه هواگردها. تحویل این نسخه  درسال ۲۰۱۲ اغاز شده و قرار است ۶۳۴ فروند نسخه  دی به این نسخه ارتقاء یافته  که تا سال ۲۰۲۰ ادامه خواهد داشت.

ارتش امریکا در سال ۱۹۸۴ اولین دست این بالگرد را تحویل گرفت.در سال ۱۹۸۹ در عملیات علیه گرانا شرکت داشت که معمولا شامل  پرواز شبانه بود ولی اولین حضور این بالگرد جریان خلیج فارس ۱ بود  که دست کم حدود ۲۰۰۰ تانک و خودروی  عراق را نابود کرد و تنها یک اپاچی به اتش  ار پی جی سرنگون شد.در جریان جنگ سال ۲۰۰۳ میلادی  بر ضد عراق  شرکت کرد که در یک عملیات در نزدیکی  کربلا به دلیل تاکتیک  اشتباه دست پرواز از  ۳۳ بالگرد به ماموریت  رفته یکی سرنگونی  و ۳۲ فروند به شدت  صدمه دیدند. تا سال ۲۰۱۱ و خروج امریکا  از عراق دست کمک ۱۲ اپاچی سرنگون شد و همچنین چند فروند نیز در افغانستان  طی حضور   بیش از یک دهه امریکا  در این  کشور از دست رفت.

همکنون ارتش امریکا حدود ۱۱۰ اپاچی و ۶۲۰ فروند  لانگ بو اپاچی از نسخه دی و ایی را در خدمت دارد . شایان به ذکر است که ارتش امریکا ۸۲۱ فروند ای اچ ۶۴ ای اپاچی تحویل گرفت که بیش از ۶۰۰ فروند انها به لانگ بو اپاچی در دهه ۱۹۹۰ ارتقا ء یافتند.

اسرائیل

اسرائیل در سال ۱۹۹۰ توانست  ۴۲ فروند اپاچی را دریافت کند.اسرائیل درسال ۲۰۰۰ میلادی خواهان دریافت  ۴۸ لانگ  بو اپاچی دیگر نیز شد که البته با بی میلی امریکا برای به اشتراگ گذاشتن کد های نرم افزاری  مواجه شد ولی در نهایت  از سال ۲۰۰۵ این ارتش ۲۵ فروند لانگ بو   اپاچی را دریافت که ،  از انها در نبرد ها بسیاری  طی دو دهه گذشته بهره برده است. در سال ۲۰۰۶ طی نبرد ۳۳ روزه این ارتش   دو بالگرد اپاچی خود را بر اثر تصادف  در اسمان از دست داد . در سال  ۲۰۱۳ این ارتش تصمیم  به ارتقا ای اچ ۶۴ ای اپاچی خود گرفت.اسرائیل همکنون بین ۳۰ تا ۳۳ فروند  اپاچی و ۱۷ تا ۲۲ فروند لانگ بو اپاچی را در خدمت دارد

هلند

این کشور بین  کبرا و تایگر و لانگ بو اپاچی در سال ۱۹۹۵ تصمیم به خرید ۳۰ لانگ بو اپاچی گرفت. اپاچی های هلندی در عراق و اغانستان  حضور عملیاتی داشتند

لانگ بو اپاچی هلندی … در این تصویر رادار میلی موجی برداشته شده . این رادار را می توان تنها در وقت نیاز نصب کرد

عربستان

در اوائل دهه ۱۹۹۰ این کشور ۱۲ فروند اپاچی خریداری کرده است  و درسال ۲۰۰۵ خواهان ارتقا انها به نسخه لانگ بو اپاچی شد . این ارتش  درسال ۲۰۱۰   سفارش  ۷۰ فروند لانگ بو اپاچی را داده است

مصر

در سال ۱۹۹۵ این کشور ۳۶ فروند اپاچی را سفارش  داد که درسال ۲۰۰۰ به استاندارد شبیه با لانگ بو ولی بدون رادار میلی موجی ارتقا یافت.این کشور  در سال ۲۰۰۹ نیز ۱۲ فروند لانگ بو اپاچی  بلاک ۲ را سفارش داد

از دیگر مشتریان این بالگرد می توان ، امارت ۳۰ فروند اپاچی که در حال ارتقاء به لانگ بو اپاچی است،کویت  ۱۶ فروند لانگ بو اپاچی،یونان ۱۲ فروند لانگ بو اپاچی و ۲۰ فروند اپاچی + ، سنگاپور ۲۰ فروند لانگ بو اپاچی ،ژاپن ۵۰ فروند  لانگ بو اپاچی را در فوجی تحت امتیاز منتاژ  کرده است  و در نهایت  تایوان که ۳۰ فروند  ای اچ ۶۴ ایی  را سفارش داده .

هلند  قطر ، کره جنوبی و اندونزی نیز این بالگرد را انتخاب کرده اند ولی سفارشی نداده اند

ایالات متحده،اسرائیل،ژاپن،یونان،هلند،سنگاپور،مصر،کویت،اندونزی،عربستان،کره جنوبی،تایوان و بریتانیا از جمله مشتریان این هلیکوپتر هستند.

لانگ بو اپاچی همکنون پیشرفته ترین بالگرد عملیاتی جهان است که به گفته مدیر  عامل   مکدانل داگلاس دیگر نیاز به  تبلیغ  ندارد و تنها باید نشست  و در مورد جنبه های مختلف کارایی  ان صحبت کرد

مشخصات  ای اچ ۶۴ دی لانگ بو اپاچی

مشخصات این محصول بدین شرح است،دو خدمه که افسر کابین عقب بر کابین جلو اشراف دارد،دو موتور در دو طرف که در سالیان متوالی از مدل های مختلف جنرال الکتریک استفاده میکند،حداکثر سرعت 365 کیلومتر بر ساعت،شعاع نبر 480 کیلومتر،سرعت اوج گیری بیش از 12 متر بر ثانیه،وزن با حداکثر مهمات 8 تن و بیشینه مسافت پروازی نیز 1900 کیلومتر است.لانگ بو توان حمل یک طیف گسترده از انواع تسلیحات نظامی را دارد.در ابتدا بهتر است بدانید که شیشه های کابین در مقابل گلوله های بیش از کالیبر 23 میلی متر نیز مقاوم بوده و بدنه نیز در مقابل ترکش ها و مسلسل های دستی مقاوم است.ملخ ها همگی از جنس فولاد تولید شده اند چرا که در برابر توپ های نیمه سنگین مانند کالیبرهای 30 مقاوم هستند.یک سیستم پیشرفته الکترونیکی در دماغه،عضو ثابت آپاچی است.سامانه شناسایی و هدف یابی TADS/PNVS در این قسمت وجود دارد که به وسیله چرخش خودکار میتواند محیطی بزرگ را تحت شعاع قرار دهد.علاوه بر آن دوربین های دید در شب،دوربین های حرارت یاب،نشانه گذاری لیزری برای شلیک موشک و نمایش به دوست و یک رادار داخلی از دیگر امکانات این قسمت هستند.لازم به ذکر است که پس از نشانه گذاری میتوان از موشک هایی مانند هلفایر استفاده کرده و یا توپ هلیکوپتر را بر روی آن قفل کرد تا به صورت اتوماتیک هدف را به رگبار ببندد.

طول:۱۷٫۷۳ متر

ارتفاع:۳٫۸۷ متر

وزن خالی:۵۱۶۵ کیلوگرم

بیشترین وزن:۱۰۴۳۳ کیلوگرم

بیشترین سرعت:۳۶۵ کیلومتر بر ساعت

سرعت کروز: ۲۶۵ کیلومتر بر ساعت

برد انتقالی با چهار مخزن سوخت خارجی:۱۹۰۰ کیلومتر

برد رزمی با توپ پر، هشت هلفایر و دو راکت انداز:۴۸۰ کیلومتر

سقف پرواز:۶۴۰۰ متر

موتور: دو دستگاه موتور جنرال الکترونیک تی ۷۰۰ – جی ایی ۷۰۱ دی با توان ۲۰۰۰ اسب بخار

کابین عقب لانگ بو اپاچی

کابین جلوی لانگ بو اپاچی

آپاچی لانگ بو یک هلیکوپتر تهاجمی است که به لطف مهندسی پره ها و طراحی بدنه خصوصا در مدل های جدید مانند E بسیار کم صدا و ترسناک است.تعداد سوانح این هلیکوپتر بسیار کم است و در مقابل شکارهای آن بسیار زیاد است.آپاچی توان رهگیری ده ها هدف همزمان را دارد و در حمل تسلیحات بسیار مانور پذیر است.حمل تعداد زیادی از انواع تسلیحات،موشک ها دقیق و پیشرفته،سامانه های الکترونیکی و سخت افزاری قدرتمند و حتی نمونه های پنهان شده و غیر علنی،این هلیکوپتر را به سلطان آسمان ها مبدل کرده است و برای دسته های زرهی سبک و نیمه سنگین یک کابوس واقعی خواهد بود.